Sejmowa Komisja Edukacji, Nauki i Młodzieży podjęła prace legislacyjne nad nowelizacją u.s.o. w zakresie regulacji związanej z ustalaniem opłat za świadczenia udzielane przez przedszkola publiczne. Nowy kształt przepisów ma ostatecznie rozstrzygnąć trwający już od kilku lat spór o przedszkolną podstawę programową.

O tym, że w sądach administracyjnych lawinowo zapadają wyroki kwestionujące prawo gmin do ustalania i pobierania tzw. opłat stałych za korzystanie z usług przedszkola, pisaliśmy w tekście Sytuacja finansowa przedszkoli w świetle orzeczeń sądów administracyjnych. Uchwały gmin, na podstawie których przedszkola pobierają od rodziców czesne, są również uchylane przez wojewodów w ramach nadzoru prawnego sprawowanego nad samorządem. Sądy i wojewodowie mówią jednym głosem: opłata za przedszkole pobierana od każdego dziecka narusza obowiązujące prawo, bo zgodnie z u.s.o. nauczanie i wychowanie prowadzone w zakresie podstaw programowych jest bezpłatne. W uchwale gmina powinna więc konkretyzować zakres świadczeń, za które przedszkola mają prawo pobierać opłaty.

W kwietniu MEN zapewniło, że poszuka prawnych rozwiązań, by raz na zawsze zakończyć spór interpretacyjny o opłaty za pobyt w przedszkolu. Zdaniem resortu nowelizacji wymaga rozp. MEN z dn. 21.05.2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz.U. Nr 61, poz. 624). W ocenie ekspertów na zmianach przepisów wykonawczych się nie skończy, bo to wykładnia art. 6 i 14 u.s.o. budzi największe kontrowersje.

Inicjatywa ustawodawcza podjęta przez sejmową komisję edukacji zmierza w kierunku doprecyzowania tych przepisów. Projekt nowelizacji zakłada zmianę art. 6 ust. 1 pkt 2 u.s.o., który w nowym brzmieniu miałby określać, że przedszkolem publicznym jest przedszkole, które zapewnia bezpłatne nauczanie, wychowanie i opiekę w czasie ustalonym przez organ prowadzący, nie krótszym niż 5 godzin dziennie. Zapewnia to osiągnięcie celów określonych w podstawie programowej wychowania przedszkolnego. Analogiczne rozwiązanie proponuje się przyjąć w art. 6 ust. 2 i 3 u.s.o. w stosunku do publicznych innych form wychowania przedszkolnego. Projektodawca proponuje też zmianę art. 14 ust. 5 u.s.o. – wysokość opłat za świadczenia udzielane przez przedszkola publiczne prowadzone przez gminę w czasie przekraczającym wymiar określony w art. 6 ust. 1 pkt 2 oraz za korzystanie z wyżywienia w prowadzonych przez gminę przedszkolach publicznych ma ustalać rada gminy, a w przypadku innych przedszkoli publicznych – organy prowadzące te przedszkola.

Dalsze prace nad projektem trwają.